تنوع آلات موسیقی بسیار زیاد است، به همین دلیل هر فردی با هر سلیقه ای میتواند ساز محبوب خود را بیابد و بنوازد. در چند سال اخیر، ساز زیلوفون توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. با این وجود کمتر کسی از ماهیت و قابلیت های این ساز اطلاع دارد. از این رو این مقاله از سایت وب آوا به سوال زیلوفون چیست پاسخ میدهد و ویژگی های این ساز را مورد بررسی قرار میدهد.
فهرست محتوا
زیلوفون چیست و قدمت آن چقدر است؟
شاید برای بسیاری این سوال مطرح شود که معنا و ریشه کلمه زیلوفون چیست؟ در پاسخ به این سوال باید گفت زیلوفون (Xylophone) به معنای “آوای چوب” است. این کلمه ریشه یونانی دارد و از دو کلمه xylon (چوب) و phone (صدا) تشکیل شده است. 2000 سال قبل از میلاد مسیح در جنوب شرق آسیا به منظور تولید صدا، از این ساز استفاده میشد. این ساز در گذشته از چوب بید ساخته میشد و به شکل کاسه ای بود، اما امروزه از نظر ظاهری و عملکرد مشابه سنتور است. با این تفاوت که در ساختار آن به جای سیم از نی و چوب استفاده شده است.
حال که به سوال” زیلوفون چیست” پاسخ داده شد لازم است که ساختار آن نیز مورد بررسی قرار گیرد. ساختار زیلوفون به این صورت است که تیغه های چوبی در طول های مختلف بریده و در کنار هم همچون ردیف کلاویه های پیانو چیده می شوند. در زیر تیغه های مذکور، به منظور ایجاد حجم و طنین در اصوات، جعبه ای قرار گرفته است. نت های تولید شده توسط این ساز، دوام چندانی ندارند اما صدای آنها بسیار زیبا است.
زیلوفون ساز محبوب کودکان
بسیاری زیلوفون را به خاطر ساختار ساده و ملموس، در دسته سازهای کودکان قرار داده اند. با این موجود نمیتوان استفاده از این ساز را به سن خاصی محدود کرد. بدون شک یک نوازنده ماهر میتواند نوایی دلنشین و منحصربفرد با استفاده از این ساز بیافریند. با این وجود در اولین گام آموزش ساز به کودکان میتوان از این آلت موسیقی استفاده کرد. نواختن موسیقی برای کودکان محاسن بیشماری را به ارمغان میآورد که از جمله ی آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کودکان هر چه از سنین پایین تر با موسیقی عجین شوند، هوش بیشتری نسبت به هم سن و سال های خود خواهند داشت.
- موسیقی به واسطه کاهش استرس و افزایش اعتمادبنفس، سلامت روحی کودکان را افزایش میدهد.
- در هنگام نواختن ساز زیلوفون لازم است بین ذهن و دست هماهنگی ایجاد شود که این امر به افزایش خلاقیت و تمرکز کودکان کمک میکند.
- وجود ریتم و ضرب منظم در موسیقی، به کودکان نظم را میآموزد.
- موسیقی سرعت و قدرت یادگیری را افزایش میدهد.
مواردی که قبل از نواختن این ساز باید مد نظر داشت
با ساز زیلوفون میتوان قطعات ساده را به راحتی نواخت اما برای تبدیل شدن به یک نوازنده حرفه ای نیاز به یادگیری تکنیک نِیلینگ است. این تکنیک به شما درست ضربه زدن بر روی ساز را میآموزد. در واقع لازم است که شما بتوانید به درستی مالت را در دست بگیرید و با شدت مناسب ضربه خود را به ساز وارد کنید.
برای نواختن ساز زیلوفون باید مالت با استفاده از دو انگشت شست و سبابه گرفته شود. مابقی انگشتان نیز به حرکت بهتر مالت و کنترل بیشتر ضربات کمک میکند. در واقع سایر انگشت ها مشابه یک اهرم روی چوب قرار میگیرند. بدن نیز در هنگام نواختن این ساز باید آرام و متعادل باشد. همچنین لازم است با تمرین و ممارست انعطاف پذیری مچ دست افزایش یابد تا حرکات به خوبی اجرا شوند.
از نکات مهم دیگری که باید در هنگام نواختن زیلوفون مد نظر داشت، قرارگیری درست ساز است. ساز باید به گونه ای قرار گیرد که در هنگام نواختن بر ساز مسلط باشید. همچنین بهتر است که انتهای بدون توپ، به کف دست شما نزدیک تر باشد. لازم به ذکر است، اگر قصد استفاده از یک مالت را دارید باید آن را در دست غالب خود قرار دهید. در هنگام نواختن باید به شدت ضربه خود آگاه باشید. اگر ضربه شما محکم باشد، صدای تولید شده تیز و مبهم خواهد بود.
نواختن موسیقی با این ساز
همانگونه که گفته شد زیلوفون علی رغم ساختار ساده خود میتواند یک ساز حرفه ای باشد. اگر فردی به درستی شیوه نواختن این ساز را بیاموزد، میتواند یک اثر بی نظیر و تکرار نشدنی را خلق کند. حال در جواب به کسانی که این سوال برایشان مطرح است که “نت های قابل نواختن با زیلوفون چیست” باید گفت برخی از نت ها و ریتم های مورد استفاده در این ساز به شرح زیر است:
- نت هاي تك: این نت ها به صورت تک صدا هستند. با این حال فاصله زمانی بین نواختن آنها بسیار کوتاه است و از یک تناوب خاص پیروی میکنند.
- تکرارها: یکی از بهترین شیوه های نواختن ساز زیلوفون استفاده از تکرار است. تکرار می تواند با یا بدون وجود آکسان باشد.
- ترمولو: با استفاده از ترمولو میتوان از نت های کوتاه زیلوفون، یک صدای پیوسته ایجاد کرد. امکان استفاده از هر نوع ترمولویی همچون مونوفونيك و پلي فونيك وجود دارد.
- تريل ها: استفاده از تریل ها به نوای موسیقی افکت خاصی میبخشد. همچنین اجرای آن بسیار راحت و ساده است.
- گليساندو: در نواختن ساز زیلوفون میتوان از گلیساندو کلید سفید (دياتونيك) و کلید سیاه (پنتاتونيك) به تنهایی یا به صورت موازی استفاده کرد. همچنین امکان استفاده از دیگر انواع گلیساندوها همچون گليساندو ضربدري، پلي فونيك (در تمامي تمپوها) و اختلاف ديناميك وجود دارد.
- آكوردها: برای نواختن آکوردها لازم است که نوازنده بتواند از سه یا چهار مالت استفاده کند. یعنی باید بتواند بسته به فضایی که دو مالت پوشش میدهد، دو مالت را در یک دست خود قرار دهد. این فضا به طول مالت و پهنای تیغه ها بستگی دارد.
- ترمولو: در ترمولو نت ها با یکدیگر ترکیب میشوند از این رو لازم است که در هر دست نوازنده دو مالت قرار داشته باشد. در این صورت میتوان شاهد شنیدن یک صدای ایستا بود.
- لگاتو: لگاتو از تغییر درجه استاکاتو ایجاد میشود. به همین دلیل مهارت نوازنده در آن از اهمیت بسیاری برخوردار است.
- استاكاتو: در استاکاتو صداهای خیلی کوتاه هستند به همین دلیل توالی نت ها در آن بسیار مهم است.
هیچ دیدگاهی نوشته نشده است.