آموزش و راهنما کامل نت خوانی در موسیقی

هنر موسیقی از اجزای مختلف و متنوعی تشکیل شده است. یکی از این موارد، نت‌های این هنر است. اگر شما هم به دنبال یادگیری و پیشرفت در هنر موسیقی هستید، لازم است مهارت‌های مختلفی را در این زمینه یاد بگیرید.

نت خوانی چیست؟ آشنایی با نت خوانی

یکی از مهارت‌های اولیه موسیقی، نت خوانی است. نت نویسی و نت خوانی در موسیقی یعنی استفاده از خطوط و علائم برای نگارش و ثبت موسیقی (نت نویسی) و خواندن علائم و اصطلاحات برای اجرای موسیقی (نت خوانی)، همانطور که کلام خودمان را مینویسیم و میخوانیم… در واقع نت موسیقی همان الفبای موسیقی است در این مهارت شما باید بتوانید با دیدن نت‌ها، ریتم آهنگ را تشخیص دهید و در صورتی که به صورت گروهی کار می‌کنید، بتوانید با دیگر نوازنده‌ها نیز هماهنگ باشید. بدیهی است کسانی که نت خوانی بهتری دارد، موسیقی را بهتر و سریع‌تر از دیگران یاد می‌گیرند.

نت های موسیقی چه چیزی را به ما نشان می دهند؟

نت‌های موسیقی نشان دهنده زیر و بم، سرعت و ریتم آهنگ هستند و همچنین تکنیک های مورد استفاده برای نواختن قطعه را به نوازنده یاد می‌دهد. شما می‌توانید نت‌ها را به عنوان حروف و کلمات موسیقی در نظر بگیرید. یادگیری نت خوانی در موسیقی، دنیای جدیدی را برایتان به ارمغان می‌آورد. در این مقاله از وبلاگ وب آوا شما با اجزای نت خوانی و یادگیری این مهارت بیشتر آشنا می‌شوید.

نت خوانی را از کجا شروع کنیم؟

بهتر است برای شروع با نمادهای اصلی نت خوانی آشنا شوید. نمادهای مختلف موسیقی شامل خط حامل، کلیدها و نت‌ها هستند. برای یادگیری نت خوانی در موسیقی لازم است این نمادها را به خوبی یاد بگیرید. خطوط حامل از پنج خط و چهار فضا تشکیل شده است. هر یک از این خطوط و هر کدام از فاصله‌ها نشان دهنده یک حرف متفاوت است. به نوبه خود این خطوط و فضاها هر یک نشان دهنده یک یادداشت و نت موسیقی است. نت‌های موسیقی که با خطوط و فاصله‌ها نشان داده می‌شوند، از A تا G  نام گذاری می شوند و دنباله نت‌ها بر اساس حروف الفبا به سمت بالا حرکت می‌کنند.

این نامگذاری مختص کشورهای انگلیسی زبان است، ولی در موسیقی ایران، اسامی نت ها از سیستم فرانسوی اقتباس شده اند. مورد بعد اینکه نت “لا” رو A فرض کرده اند، بخاطر ساز پیانو هست، بم ترین یا چپ ترین کلید پیانو را نت اول یا همان A نامیدند که نت “لا” هست.

در زمان نواختن موسیقی از موقعیت نت نسبت به خطوط حامل متوجه خواهیم شد که باید چه نتی را اجرا کنیم.

نحوه قرار گیری نت‌ها

نکته مهمی که باید در نظر گرفته شود این است که نت‌ها بین خطوط حامل یا روی آن‌ها نمایش داده می‌شوند. این نت‌ها یکی از ۷ نت “دو ر می فا سل لا سی” هستند. اما برای نشان دادن نت‌های بمل دار و یا دیز دار باید از علامت‌های بمل و دیز استفاده کرد. برای مثال نت سل روی خط دوم رسم شده است.

برای توضیح بیشتر برخی از نت‌ها را روی خطوط حامل توضیح خواهیم داد. به عنوان مثال نت سل روی خط دوم قرار گرفته بود. این یعنی برای نت لا که بلافاصله بعد از سل قرار می‌گیرد، باید فضای بعدی انتخاب شود. این فضا بین خط دوم و سوم قرار می‌گیرد. برای نت قبل از سل نیز که نت فا می‌باشد، باید فضای قبل از آن را که بین خط اول و دوم می‌باشد، اختصاص داده شود.

کلید موسیقی در ابتدای هر قطعه نمایش داده می‌شود. در موسیقی سه کلید سل، دو و فا داریم. هر کلید به یکی از خطوط حامل اشاره می‌کند. این کلید خط مشخص شده را به یک نت نسبت می‌دهد.

کلید سل در نت خوانی

در یادگیری نت خوانی دو کلید اصلی وجود دارد. اولین کلید حرف G در سمت چپ خطوط حامل است که به آن کلید سل می‌گویند. در واقع کلید سل رجیسترهای بالاتر موسیقی را یادآوری می‌کند. بنابراین اگر ساز شما از صدای بالاتری مانند فلوت، ویولن یا ساکسیفون برخوردار است، نت شما با صدای سل نوشته خواهد شد. در زمان یادگیری نت خوانی از نوشته های رایج استفاده می کنیم تا نام نت‌ها را برای خطوط و فضاهای بین آنها راحت‌تر به خاطر بسپاریم. برای خطوط ، ما EGBDF را با کلمهEvery Good Boy Does Fine حفظ می‌کنیم. پس به این ترتیب، برای فضاها،  کلمه FACE دقیقاً خواهد بود.

کلید فا در نت خوانی

به خط بین دو نقطه کلید باس، کلید F نیز گفته می‌شود. کلید باس نت‌های پایین‌تر موسیقی را نشان می‌دهد، بنابراین اگر فرکانس یا بسامد سیم های ساز شما هر چه کمتر باشد، صدای ساز بمتر است و باید برای سازهای بم ارکستر از کلید فا استفاده شود، مانند فاگوت، توبا یا ویولن سل، نت موسیقی شما در کلید باس نوشته خواهد شد. نت‌های پایین‌تر روی صفحه‌کلید شما نیز در کلید باس مشخص می‌شوند.

یک نوشته رایج برای یادآوری نام های نت برای خطوط ساز باس این است: Good Boys Do Fine Always

ظاهر نت‌ها در نت خوانی

در زمان نت خوانی در موسیقی نحوه نمایش نت رو یا بین خطوط حامل، بیانگر این است که کدام حرف باید بر روی ساز نواخته شود و هم‌چنین زمان آن نت می‌باشد. هر نت از سه قسمت تشکیل شده است: سر نت، ساقه و پرچم. شکل ظاهری یک نت روی خاط حامل، مشخص کننده ارزش زمانی یا همان دیرند نت می‌باشد. هر نت دارای یک سر نت است که یا پر (سیاه) یا باز (سفید) می‌باشد. هم‌چنین محلی که سر نت روی خطوط قرار می‌گیرد (یا روی یک خط یا فضا) مشخص می‌کند که کدام نت را خواهید نواخت.

لجر لاین چیست؟

گاهی اوقات ممکن است سر نت در بالا یا پایین پنج خط و چهار فضا قرار بگیرد. این حالت یک خط اضافی به نام لجر لاین، بالای نت یا پایین آن، نمایش داده می‌شود. این خط حرف نت را مثل B و C در عکس بالا، برای پخش نمایش می‌دهد.

پرچم نت نوعی انحنا در سمت راست ساقه نت است. هدف آن این است که به شما بگوید چه مدت یک نت را نگه دارید. در زیر خواهیم دید که چگونه یک پرچم مدت زمان نت را کوتاه می کند، در حالی که چندین پرچم می تواند آن را کوتاه تر کند.

بخش دوم یعنی ساقه نت، یک خط نازک است که از سر نت بالا یا پایین امتداد پیدا کرده است. این خط برای نت خوانی در موسیقی معمولاً از بالا به سمت راست یا از سمت چپ به سمت پایین می‌باشد. جهت خط بری نحوه نواختن نت در موسیقی تاثیری ندارد، اما به عنوان روشی برای راحت‌تر خواندن نت‌ها عمل می‌کند. در واقع این ساقه نت، به نت‌ها اجازه می‌دهد تا مرتب در خطوط حامل قرار بگیرند. به طول معمول، هر نت در خط B یا بالای آن روی خطوط، ساقه‌های رو به پایین دارند. در ضمن نت‌های زیر خط B نیز دارای ساقه‌هایی به سمت بالا هستند.

اما قسمت سوم یعنی پرچم نت، نوعی انحنا درسمت راست ساقه نت می‌باشد. هدف این قسمت از نت این است که به شما مدت زمان نگه داشتن نت را یادآوری کند. به طور کلی یک پرچم زمان نت را می‌کند، اما چندین پرچم این زمان را نیز کوتاه‌تر خواهد کرد.

نت‌های سیاه و سفید در نت خوانی

مورد بعدی که برای نت خوانی در موسیقی اهمیت دارد، نت‌های سیاه و سفید است. اینکه سر یک نت باز یا پر باشد، ارزش آن نت را می‌رساند. هم‌چنین می‌تواند بیانگر مدت زمان نگه داشتن آن نت باشد. در این میان نت گرد بیشترین ارزش زمانی را دارد. بعد از آن به ترتیب نت سفید، نت سیاه چنگ دولا چنگ و … هستند. به طور مثال، اگر نت سر بسته و یک ساقه باشد، یعنی نت ربع است و یک ضرب می‌شود. یک سر نت با یک ساقه، نت نیم است و دو ضرب دارد. هم‌چنین نت باز که با علامت o و بدون ساقه است، نت کامل محسوب می‌شود و برای چهار ضرب نگه داشته می‌شود.

برای نت خوانی در موسیقی روش های دیگری نیز برای بالا بردن طول نت وجود دارد. به طور مثال یک نقطه بعد از سر نت، نیمه دیگری از مدت زمان نت را به آن اضافه می‌کند. بنابراین، یک نت با یک نقطه برابر با یک نت و یک چهارم خواهد بود. یک چهارم نت با یک نقطه برابر است با یک چهارم به علاوه یک نت هشتم. همچنین می‌توان از رابط برای تمدید نت استفاده کرد. دو نت به هم گره خورده باید به اندازه ارزش هر دو آن نت با هم نگه داشته شوند و معمولاً از رابط ها برای نشان دادن نت‌های نگهداری شده که اندازه‌ها یا میله‌ها را ضربدری می‌کنند استفاده می‌شود.

سوالات متداول پیرامون آموزش نت خوانی

جمع بندی

درباره خط موسیقی نکات بسیار زیادی وجود دارد. برای یادگیری و نحوه نت خوانی در موسیقی باید به مرور زمان بگذارید و با تمرین مهارت‌های خود را افزایش دهید. به طور کلی برای تمام سازها، نت خوانی مهارت لازم و بسیار کاربردی محسوب می‌شود. همچنین شما می‌توانید تمام سوالات خود را با ما درمیان بگذارید تا مشاوران ما به خوبی شما را راهنمایی کنند.